Porady

Moduły GSM Ropam Elektronik - Warto wiedzieć

Temat rzeka. Tak mógłbym określić wizję początkowych adeptów sztuki posługiwania się modułami GSM. Tradycyjnie chodzi o moduły GSM do systemów alarmowych. W naszej branży spotykamy się z ludźmi, którzy posiadają bogaty bagaż doświadczeń w posługiwaniu się urządzeniami do systemów alarmowych, ale spotykamy również ludzi, którzy dopiero raczkują w tej materii. Z moich obserwacji wynika, że największy entuzjazm i jednocześnie największa obawa dotyczy modułów powiadomienia GSM. Mam na myśli tutaj podłączenie i konfigurację takich modułów. O ile same "alarmy" nie stanowią jeszcze takiego kłopotu, o tyle dołączenie do nich modułu GSM staje się często wyzwaniem. Czujemy potrzebę podzielenia się z Wami kilkoma refleksjami, jednocześnie przywołując jako przykłady kilka popularnych modułów GSM obecnych na rynku. Przy uważnej lekturze tego poradnika, pewne zagadnienia powinny się znacząco rozjaśnić. Tym razem na warsztat zabieramy urządzenia alarmowe marki ROPAM Elektronik. Artykuł jak zwykle ma charakter informacyjny i nieformalny.


Moduł GSM Ropam BasicGSM-PS.

Czy mogę zastosować moduł GSM do mojego alarmu ?

Częste pytanie na forach internetowych i nie tylko. Z bardzo wysokim prawdopodobieństwem można stwierdzić, że każdy system alarmowy może być wyposażony w moduł powiadomienia i monitorowania GSM. Na rynku spotykamy dużo modułów, które są modułami uniwersalnymi. Oznacza to, że niezależnie od zastosowanej centrali alarmowej, moduł GSM uda się podłączyć. Świadomość tego sprawi, że instalator nie będzie musiał sobie zadawać pytania, czy to się uda, ale jaki konkretnie moduł powinien wybrać. Do tej pory opisywaliśmy moduły GSM firmy Satel. Były to najczęściej moduły GPRS-T1 oraz GPRS-T2. Są stabilne, proste w konfiguracji i stosunkowo tanie. Jak wspomniałem na początku, dzisiaj na celowniku mamy moduły firmy Ropam. Ta zmiana tonu ma na celu wyrobienie sobie szerszego spojrzenia na branżę. Wiele osób zapewne słyszało o firmie, ale dla tych, którzy dopiero zaczynają przygodę, kilka słów wstępu o producencie Ropam.


Moduł Ropam NEO-PS z funkcją centrali alarmowej.

ROPAM to krajowa firma spod Krakowa zajmująca się projektowaniem i produkcją urządzeń do systemów alarmowych. Od wielu lat ich doświadczenie jest rozwijane głównie w gałęzi modułów wykorzystujących technologię GSM/GPRS. Na swoim koncie posiadają wiele urządzeń, których motywem przewodnim jest skuteczna realizacja powiadomienia. Ich urządzenia posiadają funkcje, jakie nie są spotykane w podobnych urządzeniach innych producentów. Warunki cenowe na te moduły są bardzo korzystne.


Zestaw alarmowy z centralą Ropam NEO i panelem dotykowym.

Ogólnie o modułach Ropam

Każdy z oferowanych przez firmę Ropam modułów GSM posiada standardowe możliwości, które są spotykane w urządzeniach innych producentów. Mowa o funkcji wysyłania SMS oraz tzw. CLIP (tutaj "dzwonienia") w przypadku naruszenia/pobudzenia poszczególnych wejść urządzenia. Konfiguracja tych parametrów jest prosta i intuicyjna. Darmowy program konfiguracyjny Partner GSM jest uniwersalnym narzędziem do wszystkich modułów GSM produkowanych przez firmę Ropam Elektronik. Należy zaznaczyć, że praktycznie każdy z modułów komunikuje się z innymi urządzeniami na drodze "wejścia/wyjścia". To sprawia, że wszystkie moduły tej firmy są uniwersalne i mogą z powodzeniem pracować przy centralach alarmowych np. Satel Versa lub Satel Integra. Większość modułów występuje w dwóch odmianach. Moduł zasilany napięciem stałym, zwykle 12V DC, oraz moduł zasilany napięciem przemiennym około 18V AC. Te drugie moduły posiadają również wbudowany zasilacz buforowy, który bezpośrednio ładuje i nadzoruje pracę podłączonego akumulatora. Łatwo rozróżnić oba moduły, ponieważ te z wbudowanym zasilaczem buforowym posiadają dopisek -PS, np. moduły BasicGSM i BasicGSM-PS . W dniu dzisiejszym zaprezentuje nam się moduł BasicGSM.


Program Partner GSM - Okno wyboru modułu.

Podłączenie modułu GSM do centrali

Zaczynamy od zasilania. Każde urządzenie elektryczne musi być zasilone. Z racji tego, że omawiamy moduł BasicGSM, należy zasilić go napięciem stałym 12V. Pochodzenie tego napięcia nie jest istotne, moduł po prostu potrzebuje zasilania. Może ono być dostarczone z centrali alarmowej (np. ze złącz AUX(+) i COM(-)) lub z osobnego niezależnego zasilacza. Kolejnym krokiem jest podłączenie sygnału wyzwalającego transmisję w module. Wejścia modułu BasicGSM (oraz innych modułów Ropam) wyzwalane są po podaniu na nie potencjału masy (0V). Mówiąc inaczej, zwarcie (lub rozwarcie) wejścia modułu do masy powoduje odpowiednią reakcję urządzenia, np. wysłanie SMS o treści "Uwaga alarm!". W naszym przypadku, korzystamy z wyjść niskoprądowych centrali np. Satel Integra 32. Na tych wyjściach w stanie aktywnym pokazuje się potencjał masy 0V. Ostatecznie połączenie wygląda np. w ten sposób:


Wyjście centrali Out (O.C) --- >>> Wejście modułu GSM I1.


Zasada jest prosta - zawsze z wyjścia do wejścia.

Rozpoczęcie konfiguracji

Do konfiguracji parametrów urządzeń Ropam służy oprogramowanie "Partner GSM" oraz odpowiednie przewody. Dostępne są przewody zakończone od strony komputera wtykiem DB9F oraz przewód zakończony wtykiem USB (na kablu znajduje się układ konwertujący magistralę USB->RS232 TTL). Od strony modułu GSM kabel zakończony jest wtyczką RJ-12 (6pinów). Przy rozpoczęciu konfiguracji, należy nacisnąć przycisk PR na płytce elektroniki modułu. Żądanie naciśnięcia jest odpowiednio sygnalizowane w programie Partner-GSM. Moduł powinien nawiązać połączenie z komputerem.


Program Partner GSM - Programowanie numerów telefonów.

Konfiguracja numerów telefonów

Ustawianie numerów telefonów do powiadomienia (max.8) dostępne jest w zakładce Numery. Numery wpisujemy w formacie międzynarodowym (+48). Pamiętać należy, że pierwszy numer jest numerem uprzywilejowanym. Powinien to być najważniejszy numer w powiadomieniu, ponieważ tylko na ten numer są wysyłane specjalne wiadomości SMS z modułu. Kolejną czynnością jest wybranie z listy odpowiedniego operatora dla karty SIM zainstalowanej w module. Tylko poprawne wskazanie tego operatora umożliwi wysyłanie wiadomości tekstowych SMS z modułu. Oczywistym parametrem jest ustawienie kodu PIN karty. Jeśli jednak karta nie posiada włączonego żądania kodu PIN, pole to można zostawić puste (obecnie znaczna ilość nowych kart posiada wyłączoną opcję żądania kodu PIN).

Dobrym zwyczajem jest wstępna aktywacja karty, która polega na jej pierwszym uruchomieniu z telefonu komórkowego i wykonania próbnego połączenia. Można wtedy jednoznacznie ocenić, czy karta "jest zdolna" do wykonywania połączeń. Ostatnią ciekawą rzeczą w zakładce "Numery" jest możliwość ustawienia tzw. hasła dostępu (domyślnie 123B). Hasło to służy do nawiązywania komunikacji komputera z modułem. Jeżeli podczas połączenia hasło się nie zgadza, komputer nie będzie mógł odczytać danych z modułu (będzie mógł natomiast zapisać konfigurację do modułu).


Program Partner GSM - Konfiguracja wejść modułu.

Ustawienia parametrów wejść (binarnych) modułu Ropam

Ustawienia wejść modułu BasicGSM dzieli się na dwie grupy. wejścia binarne oraz wejścia analogowe. W pierwszej kolejności omówimy podstawową konfigurację wejść binarnych. Samo określenie binarne sugeruje, że mamy do czynienia z dwoma możliwymi stanami wejścia. Są to odpowiednio NO i NC (czyli wejście reagujące na zwieranie do masy oraz wejście reagujące na zanik masy). Tylko te dwa stany są rozróżniane w przypadku takiej konfiguracji wejścia. Jest to identyczne jak w modułach GSM innych firm. Przykładowa konfiguracja dwóch wejść została przedstawiona na obrazku.

"SMS naruszenie" oraz "SMS powrót" to kolumny, w których należy wpisać odpowiednie dla siebie treści SMS, które będą wysyłane po naruszeniu tych wejść. Dwie dolne tabele określają to, na jakie numery moduł dzwoni i na jakie numery wysyła SMS. Ciekawą funkcją jest opcja FLASH dostępna w górnej tabeli zakładki "Wejścia". Umożliwia ona wysyłanie wiadomości SMS "wprost" na wyświetlacz telefonu komórkowego (identycznie jak SMS'y sieciowe od operatora). Takie SMS'y nie są zapisywane w telefonie, tzn. po wyświetleniu i potwierdzeniu wiadomość jest kasowana.


Program Partner GSM - Konfiguracja wyjść modułu BasicGSM.

Konfiguracja wyjść modułu Ropam

Moduł Ropam BasicGSM posiada na swoim pokładzie 4 wyjścia. Jedno wyjście wysoko prądowe (wystawia "+12V") oraz 3 wyjścia niskoprądowe (wystawiają potencjał 0V). Wyjścia można dowolnie konfigurować i mogą być wyzwalane w różnych okolicznościach. Najbardziej popularnym sposobem jest sterowanie wyjścia z użyciem wiadomości tekstowej SMS lub tzw. CLIP. Wykorzystuje się to najczęściej do sterowania automatyką bramową i np. sterowania dozorowaniem systemu alarmowego. Dużym plusem dla modułów Ropam jest spora liczba wyjść do sterowania (w BasicGSM 4 wyjścia, w module NEO Ropam aż 8 wyjść). Wyjścia mogą być jeszcze wyzwalane poprzez m.in. awarię zasilania AC w module, zdalnie podczas sterowanie po DTMF albo w przypadku wykrycia przez moduł zagłuszania pasma GSM - funkcja JAMMING. W tabeli wyjść można określić treści SMS sterujących i czasy działania wyjść (w przypadku wyjść monostabilnych). Można dodatkowo ustawić wymaganie kodu dostępu w wiadomościach SMS wysyłanych do modułu. Domyślny kod to 1111. Pamiętajmy też, że wyjścia niskoprądowe w modułach Ropam posiadają obciążalność prądową do 100mA.


Program Partner GSM - Konfiguracja opcji modułu Ropam.

Opcje dodatkowe w Ropam BasicGSM

Szereg dodatkowych możliwości wzbogaca funkcjonalność modułu GSM. Istnieje możliwość ustawienia maksymalnej liczby wysyłanych SMS na dzień (zapobiega to generowaniu kosztów w przypadku awarii modułu). W momencie dzwonienia na telefon komórkowy, moduł rozłącza się automatycznie po ustalonym czasie. Do sprawdzenia poprawności działania modułu można użyć funkcji Test transmisji ustawiając ją tak, aby w określonych momentach (np. co 48h) moduł wysyłał kontrolną wiadomość SMS (np. ze statusem modułu). W zakładce "Opcje" można zmienić kod dostępu do sterowania przez SMS (domyślny 1111).


Program Partner GSM - Uaktualnienie firmware modułu.

Uaktualnienie firmware w Ropam

Oprogramowanie modułów Ropam jest nieustannie rozwijane. Ogromną zaletą tych urządzeń jest to, że w przypadku pojawienia się nowego firmware do modułu, nie ma potrzeby ściągać osobnego oprogramowania do aktualizacji softu. Wystarczy w programie Partner GSM wejść w zakładkę Uaktualnienie i pobrać listę z najnowszym oprogramowaniem a następnie zgodnie ze wskazówkami uaktualnić firmware w module.

Kilka słów na koniec

Moduły GSM ROPAM Elektronik to bardzo atrakcyjne urządzenia, którymi warto się zainteresować przy podejmowaniu decyzcji o zakupie odpowiednich urządzeń. Jedna wspólna aplikacja do wszystkich modułów Ropam (Partner GSM), intuicyjna konfiguracja parametrów pracy modułu oraz duża liczba wyjść (sterowanie automatyką). Moduły Ropam mogą również pełnić funkcję terminala SMS lub terminala Mail (w przypadku Ropam MultiGSM) po RS-232 oraz posiadają możliwość podłączenia specjalnej czujki temperatury. W ten sposób powstaje termostat, którym można zdalnie sterować z użyciem SMS i specjalnego programu na system Android - RopamDroid. O tych i innych możliwościach można znaleźć w kolejnym artykule traktującym o nietypowych zastosowaniach modułu GSM firmy Ropam.

Dariusz Bembenek